អ្នកជំនាញអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រៀបចំការងារត្រៀមជួសជុលខ្លោងទ្វារទី២ខាងកើតប្រាសាទបន្ទាយប្រី-Restoration of the Second East Gate of Banteay Prei Temple Underway – 23 September 2024

ខ្លោងទ្វារទី២នៃប្រាសាទបន្ទាយប្រី ដែលមានសភាពទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង ហើយថ្មមួយចំនួនបានធ្លាក់នៅរាយប៉ាយ និងមួយចំនួនទៀតកប់ក្នុងដី ត្រូវបានក្រុមការងារនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទ និងបុរាណវិទ្យានៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ស្វះស្វែងផ្គុំឡើងវិញ។

លោក ជា សារិទ្ធិ បុរាណវិទូ អ្នកគ្រប់គ្រងការដ្ឋានបានឱ្យដឹងថា ខ្លោងទ្វារទី២នេះ

មានស្ថានភាពទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង ដោយផ្នែកខ្លះនៃរចនាសម្ពន្ធខ្លោងទ្វារបានរលុះធ្លាក់ចេញទីតាំងដើម ដោយសារតែកង្វះការថែទាំ អាយុកាលនៃសំណង់គ្រឹះចុះខ្សោយ និងគុណភាពថ្មមួយចំនួនពុកផុយជាដើម។ អ្នកជំនាញរូបនេះបន្តថា ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ក្រុមការងារបានស្រាវជ្រាវឯកសារ ធ្វើសម្រង់ប្លង់ កំណាយរកថ្ម រៀបផ្គុំថ្មសាកល្បង ជួសជុលគ្រឹះ នឹងបន្តជួសជុលតួខ្លោងទ្វារក្នុងឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខ។ លោក សារិទ្ធិ បញ្ជាក់ថា ការងាររកថ្មដែលចាប់ផ្ដើមតាំងពីពាក់កណ្តាលខែសីហាមក រកឃើញថ្មប្រមាណពី៧០ ទៅ៨០ភាគរយ ដែលជាផ្នែកនៃរចនាសម្ពន្ធហោជាង និងដំបូលនៅទិសខាងកើត ទិសខាងជើង និងទិសខាងលិច រួមទាំងជញ្ជាំងជ្រុងពាយ័ព្យផង ។

លោក ស្វើយ សុផល អ្នកជំនាញស្វែងរកថ្ម ឱ្យដឹងថា ទោះបីខ្លោងទ្វារប្រាសាទបន្ទាយប្រី មានសភាពតូចនិងថ្មមានចំនួនតិចក្តី ក៏មិនមានភាពងាយស្រួលប៉ុន្មានឡើយ។ ការស្វែងរកទីតាំងដើមនៃថ្មនីមួយៗ ត្រូវដឹងពីដំណរថ្មពីមួយដុំទៅមួយដុំទៀត ដែលទាមទារការព្យាយាម និងភាពអត់ធ្មត់។ ម្យ៉ាងទៀត ថ្មមួយចំនួនបានបាត់បង់ និងខូចខាតធ្វើឱ្យពិបាកសម្គាល់។ ទោះបីយ៉ាងណា ក្រុមការងារបានខិតខំឱ្យស្វែងរកថ្មដើម្បីយកមកបំពេញនូវរចនាសម្ពន្ធខ្លោងទ្វារឱ្យរឹងមាំឡើងវិញ៕

អត្ថបទ: លោក យី សុថា

រូបភាព: លោក ភោគ ជា/ លោក ជា សារិទ្ធិ

…….

Restoration of the Second East Gate of Banteay Prei Temple Underway

The second gate of Banteay Prei Temple, currently in a state of severe disrepair with scattered and buried stones, is undergoing restoration by the Department of Conservation of Monuments and Preventive Archaeology of the APSARA National Authority.

Chea Sarith, an archaeologist and site manager, reported that the gate has suffered significant structural damage due to lack of maintenance. He noted that parts of the structure have collapsed, the foundation is deteriorating, and some stones are decaying. In 2024, the restoration team plans to conduct further research, reference quarry designs, prepare stones, and test the foundation, with ongoing repairs expected to continue into 2025.

Since excavation work began in mid-August, approximately 70 to 80 percent of the stones necessary for reconstructing the pediment and roof sections—located in the east, north, west, and northwest corner—have been recovered.

Stone expert Svey Sophal emphasized the challenges involved in this restoration project. Despite the relatively small size of the gates and the number of stones required, accurately identifying each stone’s original location is complex. This process necessitates understanding the interrelations among stones and can be hindered by the loss or damage of some pieces. Nevertheless, the team remains dedicated to sourcing stones to complete the gate’s structure.

Article: Yi Sotha

Photos: Phouk Chea / Chea Sarith

Article Translation: Net Phirun