លោក អិក អៀម អ្នកជួសជុលអង្គរ ដែលបន្តគ្នាបីជំនាន់មកហើយ-Three generations – Ek Eam’s family for restoration work in the Angkor site-23 June 2022

នៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទតានៃ ដែលស្ថិតនៅក្នុងព្រៃ ចូលតាមផ្លូវលំតូច ភាគខាងកើតពីប្រាសាទតាកែវ សំឡេងពន្លាកដែកដែលដុំប៉ះនិងដុំថ្មឥតដាច់ បន្លឺលាន់យ៉ាងស្រួយនោះ គឺជាសំឡេងដែលកើតឡើងដោយជាងមួយក្រុម កំពុងនាំគ្នាធ្វើការងារដាប់ផ្ទាំងថ្មថ្មីធ្វើជាសសរពេជ្រ និងផ្ដែរបស់ប្រាសាទបុរាណ ដាក់ជំនួសថ្មចាស់ដែលបាត់បង់ឡើងិវញ នៅក្នុងពេលជួសជុលខ្លោងទ្វារខាងកើតរបស់ប្រាសាទតានៃ។

លោក អិក អៀម ជាអ្នកភូមិបេង សង្កាត់គោកចក ក្រុងសៀមរាប ដែលមានវ័យ៦២ឆ្នាំ គឺជាអ្នកជំនាញខាងដាប់ថ្មជួសជុលប្រាសាទបុរាណម្នាក់ នៅក្នុងចំណោមអ្នកជួសជុលផ្សេងៗទៀតដែលមានវ័យក្មេងជាងរូបលោក។ ស្ថិតនៅក្នុងការដ្ឋានការងារដោយពាក់មួកការពារក្បាល ព្រមទាំងភ្នែកមើលមិនសូវច្បាស់ និងមានពាក់វេនតាជំនួយផង លោក អិក អៀម ធ្វើការបណ្ដើរនិយាយបណ្ដើរថា លោកបានមកធ្វើការជាអ្នកជួសជុលប្រាសាទបុរាណតាំងតែពីឆ្នាំ១៩៩៩មកម៉្លេះ។ មូលហេតុ ដែលលោកសម្រេចចិត្តចូលធ្វើជាអ្នកជួសជុលប្រាសាទបុរាណនេះ គឺដោយសារតែលោកមានចិត្តស្រឡាញ់ប្រាសាទបុរាណ ហើយក៏ចង់ធ្វើការងារថែរក្សា និងជួសជុលប្រាសាទបុរាណដែរ។

លោក អិក អៀម ឱ្យដឹងថា វង្សត្រកូលរបស់គាត់ ៣ជំនាន់មកហើយ គឺជាអ្នកដែលធ្វើការជួសជុលអង្គរ។ ជីតារបស់គាត់ឈ្មោះ អ៊ីវ ធ្លាប់បានធ្វើការជាអ្នកជួសជុលប្រាសាទបុរាណតាំងពីសម័យដែលប្រទេសខ្មែរ ស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង។ ចំណែកឪពុករបស់លោកឈ្មោះ អ៊ីវ អិក ក៏ជាអ្នកដែលធ្វើការជួសជុលប្រាសាទបុរាណ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៦០រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧១ នៅពេលដែលប្រទេសខ្មែរកើតសង្គ្រាមទើបឈប់ពីការងារ។ បុរសចំណាស់ ដែលមានភាពរួសរាយ មានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា កាលពីកុមារភាពលោកធ្លាប់តាមឪពុករបស់លោក មកធ្វើការងារជួសជុលប្រាសាទ ហើយការងារនេះបានធ្វើឱ្យអារម្មណ៍របស់លោកដក់ជាប់ក្នុងចិត្ត រហូតដល់រូបលោកបានក្លាយជាអ្នកជួសជុលប្រាសាទបុរាណដូចជាបុព្វបុរសរបស់លោកដែរ។

តាមការរ៉ាយរ៉ាប់ឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល២៣ឆ្នាំនៃការងារជួសជុលប្រាសាទបុរាណ លោក អិក អៀម បានចូលរួមជួសជុលប្រាសាទជាច្រើន ដូចជា ជួសជុលប្រាសាទបាពួន ប្រាសាទតាព្រហ្ម ស្រះស្រង់ ជួសជុលប្រាសាទអង្គរវត្ត ប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច និងប្រាសាទតានៃ នៅក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ។ បន្ថែមលើនេះ លោកក៏ធ្លាប់បានចូលរួមជួសជុលប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ដែលស្ថិតនៅក្នុងឃុំបន្ទាយឆ្មារ ស្រុកថ្មពួករបស់ខេត្តបន្ទាយមានជ័យដែរ។

ស្នាដៃជួសជុលរបស់លោក អិក អៀម គឺមានបន្សល់ទុកនៅតាមប្រាសាទបុរាណជាច្រើននូវចម្លាក់ក្បាច់ ឬក៏រូបអប្សរាជាដើម នៅពេលដែលថ្មប្រាសាទបុរាណខ្លះ បានបាក់បែកខូចខាត ហើយត្រូវការដាក់ថ្មថ្មីមកជំនួស និងឆ្លាក់ក្បាច់ឱ្យដូចលំនាំរបស់ថ្មដើមនោះ។

បើទោះបីជាលោក អិក អៀម ជាអ្នកបន្តវេនជួសជុលអង្គរ៣ជំនាន់មកហើយក្តី ប៉ុន្តែនៅក្នុងជំនាន់កូនៗរបស់លោកនេះ ប្រហែលជាមិនមានអ្នកបន្តវេនក្នុងការងារជួសជុលអង្គរដូចរូបលោកឡើយ។ នៅក្នុងការងារជួលជុលអង្គរនេះ លោក អិក អៀម បានប្ដេជ្ញាថា លោកនឹងបន្តធ្វើវារហូតទាល់តែរូបលោកជរាធ្វើលែងកើត។ ជាមួយនេះដែរ លោកក៏ពេញចិត្តនឹងជួយបង្ហាញបង្រៀនដល់កូនខ្មែរទាំងឡាយណាដែលចង់ចេះជំនាញឆ្លាក់ថ្ម ក្នុងការងារជួសជុលប្រាសាទ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនឱ្យក្លាយជាអ្នកបន្តវេនទៅជំនាន់ក្រោយៗផងដែរ៕

អត្ថបទ៖ កញ្ញា ឆាយ ផាន់នី
រូបភាព៖ លោក យី សុថា

Three generations – Ek Eam’s family for restoration work in the Angkor site

In the restoration site of Ta Nei temple, which is located in the Angkor forest, the restoration team is carving the colonettes of the ancient temple to replace the old stone that was lost during the restoration of the eastern gate of Ta Nei temple.

Ek Eam, a 62-year-old resident of Beng village, Kork Chok commune, Siem Reap city, who specializes in stone carving. He said that he had been working as a restorer of ancient temples since 1999. The reason he decided to become a restorer of the ancient temple is that he loves ancient temples and also wants to work to maintain and restore them.

Mr. Ek Eam added that three generations of his family are the ones who work as the temple restorers in the Angkor site. His grandfather had been working as a restorer of ancient temples since Cambodia was under the French colony. His father was also in charge of restoring ancient temples between 1960 and 1971. The friendly old man said that when he was a child, he used to follow his father to restore the temple, so he became a restorer of ancient temples such as his ancestors.

He continued that during the 23 years of restoration work of ancient temples, Mr. Ek Eam has been involved in the restoration of many temples, such as Baphuon, Ta Prohm, Srah Srang, Angkor Wat, West Mebon, and Ta Nei in the Angkor site. In addition, he also participated in the restoration work of Banteay Chhmar temple, located in Banteay Chhmar commune, Thmor Puok district of Banteay Meanchey province.

Mr. Ek Eam’s restoration achievements are left in many ancient temples with art carvings or Apsara carvings, etc. When some ancient temple stones are broken and need to be replaced with new stones and carved like the pattern of the original stones.

Although Ek Eam has been in the restoration work of Angkor for three generations, his children, there may not have been a successor in Angkor like him. In this restoration work of Angkor, Mr. Eam was determined that he would continue to do so until he is no longer to do this work. He also likes to help teach Cambodian children who want to know the stone carving skills in the restoration work of the temples to be ready to become a successor for the next generation.

Article: Miss Chhay Phanny
Photos: Mr. Yi Sotha