ក្រុមការងារសហគមន៍នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាចុះពិនិត្យ និងដោះស្រាយសំណើសុំជួសជុលផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឧទ្យានអង្គរជំនឿអ្នកស្រុកអង្គរអំពីពិធីឆាន់សុំទឹកភ្លៀង
បានផ្សាយនៅ
ថ្ងៃទី 05 ខែ កក្កដា ឆ្នាំ2016 03:57 PM ដោយ ៖ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា
តំបន់អង្គរ ក្រៅពីមានប្រាង្គប្រាសាទជាមរតកដ៏មានតម្លៃនិងជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកមិនអាចកាត់ថ្លៃបានហើយ ក៏ជាកន្លែងប្រមូលផ្តុំដោយវប្បធម៌រូបីនិងអរូបីផងដែរ។ វត្តមានរួមគ្នានេះ ធ្វើឱ្យអង្គរនៅតែជាដួងព្រលឹងដ៏ស័ក្តិសិទ្ធិរបស់កូនខ្មែរមិនសាបសូន្យ។ ទំនៀមទម្លាប់ ជំនឿជាច្រើនត្រូវបានប្រជាជនក្នុងតំបន់អង្គរនៅតែឱ្យតម្លៃនិងបន្តប្រតិបត្តិយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន រហូតដល់សព្វថ្ងៃក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគាត់។ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាតែងតែគាំទ្រជានិច្ច ព្រមទាំងចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាមួយអ្នកស្រុកដើម្បីរក្សាជំនឿទាំងនេះ។
តួយ៉ាងពិធីឆាន់សុំទឹកភ្លៀង ត្រូវបានអ្នកស្រុកអង្គរបន្តធ្វើរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ដោយការគោរពនិងជឿជាក់បំផុត។ បើគិតចាប់ពីចុងខែពិសាខមកដល់ដើមខែអាសាធ ខេត្តសៀមរាបស្ទើរតែមានភ្លៀងធ្លាក់រាល់ថ្ងៃនិងគ្រប់ទីកន្លែង ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក៏ប្រជាជនតំបន់អង្គរនៅភូមិប្រដាក ស្រុកបន្ទាយស្រី ខេត្តសៀមរាប នៅតែបន្តធ្វើពិធីសុំទឹកភ្លៀងតាមទម្លាប់។ ការប្រារព្ធពិធីនេះជាទំនៀមទម្លាប់និងជាជំនឿដែលមានតាំងពីដូនតា ដែលពួកគាត់គោរពមិនហ៊ានខកខាន បើទោះបីជាមិនមានទ្រព្យធនធ្វើពិធីធំដុំ ក៏អ្នកស្រុកសាមគ្គីគ្នារៀបចំធ្វើពិធីតូចតាចដែរ។
តាមការរៀបរាប់របស់លោកតា មិត្ត និងលោកតា ទុយ លន់ ជាអាចារ្យនិងចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យក្នុងភូមិបានប្រាប់ថា តាមពិតទៅ ឆាន់សុំទឹកភ្លៀង ត្រូវធ្វើនៅថ្ងៃ៣កើតខែពិសាខទេ តែដោយសារអ្នកភូមិរវល់បុណ្យទាននិងកិច្ចការផ្សេងៗផង ក៏អូសបន្លាយដល់ខែជេស្ឋឬអាសាធ។ លោកតាបន្តទៀតថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំអ្នកភូមិប្រដាក តែងតែរៀបចំឆាន់សុំទឹកភ្លៀងមួយព្រឹកនៅប្រាសាទមេបុណ្យ ដោយមានកិច្ចពិធីប្រុងពលី ព្រះសង្ឃសូត្រមន្ត បួងសួងសុំទឹក សុំភ្លៀង សែនម្ចាស់ប្រាសាទ និងវេរចង្វាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃគឺចប់កិច្ចហើយ។
ទាក់ទងនឹងសំណួរថា បើខែនេះមានភ្លៀងទៅហើយ តើចាំបាច់ឆាន់សុំទឹកភ្លៀងធ្វើអ្វី? លោកតាបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាមានភ្លៀងធ្លាក់ហើយក៏ដោយ ក៏អ្នកស្រុកអង្គរនៅតែបន្តធ្វើពិធីសុំទឹកភ្លៀងដែរ មិនហ៊ានខកខានទេ ខ្លាចមានជំងឺឧត្បាតកើតឡើងចំពោះកូនចៅ សត្វអំពេរដែលចិញ្ចឹម ព្រោះតែយើងភ្លេចរំឭកនឹកគុណដល់ពួកគាត់ (អ្នកថែរក្សា)។ ក្រៅពីឆាន់ដើម្បីសុំទឹកភ្លៀង គេក៏យកពិធីនេះរំឭកដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធបុព្វបុរសដែលបានសាងអង្គរវត្ត អង្គរធំ ភ្នំគូលែនជាដើមទុកដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយដែរ ដើម្បីសុំសេចក្តីសុខសប្បាយដល់អ្នកភូមិនិងសត្វ ពិសេសគឺធ្វើស្រែស្រូវបានល្អ។
បន្ថែមពីនោះ អ៊ំស្រី យឿយ ក៏បានបង្ហាញពីការរក្សាទំនៀមទម្លាប់មួយនេះដែរថា «ពិធីសុំទឹកភ្លៀងមានតាំងពីបរមបុរាណមក ហើយពេលអត់ពីចាស់ៗទៅ ពួកខ្ញុំជាកូនចៅជំនាន់ក្រោយជាអ្នកធ្វើបន្ត ទោះអត់យ៉ាងម៉េច ក៏មិនដែលខានទេ។ ជួនយើងធ្វើនៅខែជេស្ឋ ជួនធ្វើនៅខែអាសាធ មិនទៀងទេ បើខែណារាំងក៏បួងសួងសុំទឹកភ្លៀងទៅ តែបើទោះជាខែនោះភ្លៀងហើយក៏ដោយ ក៏នៅតែធ្វើពិធីនេះដែរដើម្បីសុំសេចក្តីសុខសប្បាយដល់កូនចៅទាំងអស់គ្នា។ ពួកខ្ញុំជឿជាក់ណាស់ ពេលខ្លះធ្វើភ្លាមភ្លៀងភ្លាម ពេលខ្លះ២ទៅ៣ថ្ងៃទើបភ្លៀង»។
ក្រៅពីកិច្ចពិធីទូទៅហើយ ការបញ្ចូលមេមត់គឺសំខាន់ណាស់ក្នុងពិធីសុំទឹកភ្លៀង។ គេធ្វើពិធីនេះដើម្បីអញ្ជើញរូបអារក្សអ្នកតាម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី អ្នកមានបុណ្យបារមីគ្រប់ទីកន្លែងដែលរក្សាភូមិស្រុក ប្រាសាទនានាឱ្យមករាំរែក និងហូបចុកចំណីអាហារដែលកូនចៅដាក់សែនព្រែនឱ្យ ក៏ដូចជាសួរនាំរូបដែលចូលសណ្ឋិតថាចង់ហូបអី ត្រូវការអី និងសុំឱ្យពួកគាត់ជួយថែរក្សាកូនចៅ កុំខឹង កុំធ្វើបាបកូនចៅ ដូចប្រសាសន៍របស់ អ៊ំស្រី វឿន ថា «ពេលសុំទឹកភ្លៀង គឺតែងតែមានចូលរូបមិនដែលអត់ទេ ដើម្បីឱ្យរូបមករាំលេង មកសេពសោយអាហារ ដូចថ្ងៃនេះមានរូបច្រើនណាស់ មានតារាជនៅអង្គរ តាទរ តាសៅ និងរូបច្រើនទៀត។ ពេលរូបចូលយើងសួរថា តាឬយាយ? នៅឯណា? ឈ្មោះអី? ចង់ហូបអី? ហើយយើងក៏រៀបចំចំណីចំណុកជាច្រើនឱ្យគាត់តាមការចូលចិត្ត។ បើគាត់ចូលចិត្ត គាត់ក៏ហូប បើគាត់មិនចូលចិត្តក៏ខឹង ហើយរុញម្ហូបចេញ។ ការសុំទឹកភ្លៀងនេះថាស័ក្តិសិទ្ធិក៏បាន មិនស័ក្តិសិទ្ធិក៏បាន ព្រោះខែខ្លះដែលក្តៅហែង គ្រាន់តែធ្វើភ្លាម ភ្លៀងក៏ធ្លាក់ភ្លាម តែខ្លះក៏ចាំ១ឬ២ថ្ងៃ ទើបភ្លៀង ហើយតែងមើលរូបដែលចូលមកដែរ បើរូបថារងាញាក់ញ័រ គឺច្បាស់ណាស់មិនយូរទេច្បាស់ជាភ្លៀងមិនខាន ដូច្នេះមិនជឿមិនបាន»៕
តួយ៉ាងពិធីឆាន់សុំទឹកភ្លៀង ត្រូវបានអ្នកស្រុកអង្គរបន្តធ្វើរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ដោយការគោរពនិងជឿជាក់បំផុត។ បើគិតចាប់ពីចុងខែពិសាខមកដល់ដើមខែអាសាធ ខេត្តសៀមរាបស្ទើរតែមានភ្លៀងធ្លាក់រាល់ថ្ងៃនិងគ្រប់ទីកន្លែង ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក៏ប្រជាជនតំបន់អង្គរនៅភូមិប្រដាក ស្រុកបន្ទាយស្រី ខេត្តសៀមរាប នៅតែបន្តធ្វើពិធីសុំទឹកភ្លៀងតាមទម្លាប់។ ការប្រារព្ធពិធីនេះជាទំនៀមទម្លាប់និងជាជំនឿដែលមានតាំងពីដូនតា ដែលពួកគាត់គោរពមិនហ៊ានខកខាន បើទោះបីជាមិនមានទ្រព្យធនធ្វើពិធីធំដុំ ក៏អ្នកស្រុកសាមគ្គីគ្នារៀបចំធ្វើពិធីតូចតាចដែរ។
តាមការរៀបរាប់របស់លោកតា មិត្ត និងលោកតា ទុយ លន់ ជាអាចារ្យនិងចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យក្នុងភូមិបានប្រាប់ថា តាមពិតទៅ ឆាន់សុំទឹកភ្លៀង ត្រូវធ្វើនៅថ្ងៃ៣កើតខែពិសាខទេ តែដោយសារអ្នកភូមិរវល់បុណ្យទាននិងកិច្ចការផ្សេងៗផង ក៏អូសបន្លាយដល់ខែជេស្ឋឬអាសាធ។ លោកតាបន្តទៀតថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំអ្នកភូមិប្រដាក តែងតែរៀបចំឆាន់សុំទឹកភ្លៀងមួយព្រឹកនៅប្រាសាទមេបុណ្យ ដោយមានកិច្ចពិធីប្រុងពលី ព្រះសង្ឃសូត្រមន្ត បួងសួងសុំទឹក សុំភ្លៀង សែនម្ចាស់ប្រាសាទ និងវេរចង្វាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃគឺចប់កិច្ចហើយ។
ទាក់ទងនឹងសំណួរថា បើខែនេះមានភ្លៀងទៅហើយ តើចាំបាច់ឆាន់សុំទឹកភ្លៀងធ្វើអ្វី? លោកតាបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាមានភ្លៀងធ្លាក់ហើយក៏ដោយ ក៏អ្នកស្រុកអង្គរនៅតែបន្តធ្វើពិធីសុំទឹកភ្លៀងដែរ មិនហ៊ានខកខានទេ ខ្លាចមានជំងឺឧត្បាតកើតឡើងចំពោះកូនចៅ សត្វអំពេរដែលចិញ្ចឹម ព្រោះតែយើងភ្លេចរំឭកនឹកគុណដល់ពួកគាត់ (អ្នកថែរក្សា)។ ក្រៅពីឆាន់ដើម្បីសុំទឹកភ្លៀង គេក៏យកពិធីនេះរំឭកដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធបុព្វបុរសដែលបានសាងអង្គរវត្ត អង្គរធំ ភ្នំគូលែនជាដើមទុកដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយដែរ ដើម្បីសុំសេចក្តីសុខសប្បាយដល់អ្នកភូមិនិងសត្វ ពិសេសគឺធ្វើស្រែស្រូវបានល្អ។
បន្ថែមពីនោះ អ៊ំស្រី យឿយ ក៏បានបង្ហាញពីការរក្សាទំនៀមទម្លាប់មួយនេះដែរថា «ពិធីសុំទឹកភ្លៀងមានតាំងពីបរមបុរាណមក ហើយពេលអត់ពីចាស់ៗទៅ ពួកខ្ញុំជាកូនចៅជំនាន់ក្រោយជាអ្នកធ្វើបន្ត ទោះអត់យ៉ាងម៉េច ក៏មិនដែលខានទេ។ ជួនយើងធ្វើនៅខែជេស្ឋ ជួនធ្វើនៅខែអាសាធ មិនទៀងទេ បើខែណារាំងក៏បួងសួងសុំទឹកភ្លៀងទៅ តែបើទោះជាខែនោះភ្លៀងហើយក៏ដោយ ក៏នៅតែធ្វើពិធីនេះដែរដើម្បីសុំសេចក្តីសុខសប្បាយដល់កូនចៅទាំងអស់គ្នា។ ពួកខ្ញុំជឿជាក់ណាស់ ពេលខ្លះធ្វើភ្លាមភ្លៀងភ្លាម ពេលខ្លះ២ទៅ៣ថ្ងៃទើបភ្លៀង»។
ក្រៅពីកិច្ចពិធីទូទៅហើយ ការបញ្ចូលមេមត់គឺសំខាន់ណាស់ក្នុងពិធីសុំទឹកភ្លៀង។ គេធ្វើពិធីនេះដើម្បីអញ្ជើញរូបអារក្សអ្នកតាម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី អ្នកមានបុណ្យបារមីគ្រប់ទីកន្លែងដែលរក្សាភូមិស្រុក ប្រាសាទនានាឱ្យមករាំរែក និងហូបចុកចំណីអាហារដែលកូនចៅដាក់សែនព្រែនឱ្យ ក៏ដូចជាសួរនាំរូបដែលចូលសណ្ឋិតថាចង់ហូបអី ត្រូវការអី និងសុំឱ្យពួកគាត់ជួយថែរក្សាកូនចៅ កុំខឹង កុំធ្វើបាបកូនចៅ ដូចប្រសាសន៍របស់ អ៊ំស្រី វឿន ថា «ពេលសុំទឹកភ្លៀង គឺតែងតែមានចូលរូបមិនដែលអត់ទេ ដើម្បីឱ្យរូបមករាំលេង មកសេពសោយអាហារ ដូចថ្ងៃនេះមានរូបច្រើនណាស់ មានតារាជនៅអង្គរ តាទរ តាសៅ និងរូបច្រើនទៀត។ ពេលរូបចូលយើងសួរថា តាឬយាយ? នៅឯណា? ឈ្មោះអី? ចង់ហូបអី? ហើយយើងក៏រៀបចំចំណីចំណុកជាច្រើនឱ្យគាត់តាមការចូលចិត្ត។ បើគាត់ចូលចិត្ត គាត់ក៏ហូប បើគាត់មិនចូលចិត្តក៏ខឹង ហើយរុញម្ហូបចេញ។ ការសុំទឹកភ្លៀងនេះថាស័ក្តិសិទ្ធិក៏បាន មិនស័ក្តិសិទ្ធិក៏បាន ព្រោះខែខ្លះដែលក្តៅហែង គ្រាន់តែធ្វើភ្លាម ភ្លៀងក៏ធ្លាក់ភ្លាម តែខ្លះក៏ចាំ១ឬ២ថ្ងៃ ទើបភ្លៀង ហើយតែងមើលរូបដែលចូលមកដែរ បើរូបថារងាញាក់ញ័រ គឺច្បាស់ណាស់មិនយូរទេច្បាស់ជាភ្លៀងមិនខាន ដូច្នេះមិនជឿមិនបាន»៕
អត្ថបទផ្សេងទៀត
ស្វែងយល់ពីគណៈកម្មាធិការអន្តរជាតិអាយស៊ីស៊ី-អង្គរ
អាយស៊ីស៊ី (ICC) ជាពាក្យកាត់មកពីភាសាអង់គ្លេស International Coordination Committee for the Safeguarding and Development of Historic Site of Angkor ដែលមានន័យជាភាសាខ្មែរថា គណៈកម្មាធិការអន្តរជាតិ សម្របសម្រួលកិច្ចគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់អង្គរ។( ថ្ងៃទី 21 ខែ មិថុនា ឆ្នាំ2017 )
ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអ្នកជំនាញការជាន់ខ្ពស់មុនកិច្ចប្រជុំបច្ចេកទេសនៃគណៈកម្មាធិការអាយស៊ីស៊ីអង្គរ
ថ្នាក់ដឹកនាំអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាក្រោមអធិបតីភាពលោកជំទាវ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ និងជាប្រធានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា នារសៀលថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា នេះ បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអ្នកជំនាញការជាន់ខ្ពស់នៃគណ:កម្មាធិការអាយសីុសីុអង្គរ នៅទីស្នាក់ការអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។ កិច្ចពិភាក្សានេះរៀបចំឡើងមួយថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំបច្ចេកទេសលើកទី២៨នៃគណៈកម្មាធិការអាយស៊ីស៊ីអង្គរ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី២១ដល់ទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។( ថ្ងៃទី 20 ខែ មិថុនា ឆ្នាំ2017 )
អាយស៊ីស៊ី-អង្គរនឹងបើកកិច្ចប្រជុំបច្ចេកទេសលើកទី២៨របស់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី២១-២២ ខែមិថុនា
គណៈកម្មាធិការអន្តរជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលកិច្ចគាំពារនិងអភិវឌ្ឍន៍រមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រអង្គរហៅកាត់ថា អាយស៊ីស៊ី-អង្គរ (International Coordination Committee for the Safeguarding and Development of Historic Site of Angkor : ICC-Angkor) នឹងបើកកិច្ចប្រជុំបច្ចេកទេសលើកទី២៨របស់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី២១-២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ នាសាលសន្និសីទអង្គរ នៅមជ្ឈមណ្ឌលអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។( ថ្ងៃទី 20 ខែ មិថុនា ឆ្នាំ2017 )
ប្រជាពលរដ្ឋសាងសង់សំណង់ខុសច្បាប់នៅជិតប្រាសាទបន្ទាយក្តីស្ម័គ្រចិត្តរុះរើសំណង់ដោយខ្លួនឯង
បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាចេញលិខិតជូនដំណឹងឲ្យធ្វើការរុះរើសំណង់ខុសច្បាប់ដែលបានសាងសង់ក្នុងកំឡុងពេលថ្ងៃទី២០ ខែឧសភា រហូតដល់ថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិរហាល សង្កាត់នគរធំ ក្រុងសៀមរាបបានសម្រេចធ្វើការរុះរើសំណង់ខុសច្បាប់របស់ខ្លួនដោយស្ម័គ្រចិត្តនៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។ ការរុះរើដោយស្ម័គ្រចិត្តនេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមការងារចម្រុះដែលមានសមាសភាពមកពីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប នគរបាលការពារបេតិកភណ្ឌ រដ្ឋបាលក្រុងសៀមរាប និងអាជ្ញាធរភូមិឃុំ បានចុះមករំលឹកអំពីការរុះរើសំណង់ខុសច្បាប់់ទាំងនោះ និងពន្យល់ប្រជាពលរដ្ឋពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដល់បេតិកភណ្ឌ។( ថ្ងៃទី 20 ខែ មិថុនា ឆ្នាំ2016 )
ប្រសាសន៍លោកជំទាវប្រធានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា
ការព្យាករណ៍អាកាសធាតុ
ក្រមប្រតិបត្តិអង្គរ / Angkor Code of Conduct (Width = 230)
វីដេអូក្រមប្រតិបត្តិអង្គរ
.jpg){kind=small}
